Turp, farklı şekil, renk ve büyüklüklerde olan, yumruları yenilebilen yıllık veya iki yıllık kültür bitkilerinden biridir. Ülkemizde, yıl boyunca yetiştirilebilen ve her ortama kolaylıkla uyum sağlayan bir bitki olarak bilinir. Genellikle iştah açıcı, lezzetli ve kendine has kokusuyla salatalarda garnitür olarak kullanılan turp, bazı ülkelerde pişirilerek de tüketilir. Bünye açısından yüksek miktarda C vitamini ve sülfür içerir. Turp ÇeşitleriÜlkemizde turplar; fındık turpu, kestane turpu ve bayır turpu olmak üzere üçe ayrılır:
Turp Bitkisinin Morfolojik ÖzellikleriTurp, kazık köklü bir bitkidir ve kök yapısına göre 10-50 santimetre derinliğe kadar inebilir. Bazı türleri üzerinde saçak kökler de görülebilir ki bu durum turpun pazarlanabilirliğini olumsuz etkiler. Yapraklar, içte genç yapraklar, dışa doğru ise yaşlı yapraklar şeklinde bulunur. Bu yapraklar tüylü ve kabarcıklı yapıdadır. Yetiştirilme Koşulları ve ŞekliTurp, serin ve ılıman havaları seven bir bitkidir. Sıcaklığın artması, bitki üzerindeki yaprakların artmasına neden olur. Yüksek sıcaklıklar ve uzun gün koşulları, turpu olumsuz yönde etkiler. En ideal turp oluşumu, 7-12 saat uzunluğundaki günlerde gerçekleşir. Toprak İsteğiToprak koşulları bakımından seçici olan turp, hafif bünyeli topraklarda daha iyi yetişir. Ağır topraklar, turpların geç olgunlaşmasına ve çatlamalara neden olur, bu da ürün kalitesini olumsuz etkiler. Fındık turpu, tınlı-kumlu toprakları severken, bayır ve kestane turpu tınlı-killi toprakları tercih eder. Tohum EkimiTurp genellikle tava veya masura şeklinde yetiştirilir. Tava şeklindeki ekimlerde tohumlar toprağa serpme olarak atılır. Masura şekli ekimlerde ise masuraların boyun noktasına tohum atılır. Makine ile de ekim yapılabilir. Tohum ekiminde, tohumun ekim derinliği ve sıklığı verim açısından önem taşır. Tohum ekimi çoğunlukla geniş alanlara yapılır. Sulama ve ÇapalamaTohum ekiminden sonra turpun gelişimine göre sulama ve çapalama yapılabilir. Geniş alanlarda ekili tohumların sulaması yağmur suları ile yapılır. Eğer iklim yağışlı ise çok sulamak bitkiyi olumsuz etkiler. Çapalama, bitkinin yapraklarında çıkan zararlı otlar için gereklidir. Genellikle iki defa çapalama yeterli olacaktır. GübrelemeTurp bitkisinin gübrelemesinde genellikle mineral gübreler kullanılır. Organik gübrenin tercih edilmemesinin nedeni, bitkinin yapraklarını fazla büyüterek turpların küçük kalmasına sebep olmasıdır. Toprak özelliklerine göre gübreleme değişmektedir. En ideal gübreleme, dekara 6 kg azot, 4 kg fosfor ve 9 kg potasyum verilmesidir. HasatBakım işleri düzenli yapıldığında turp hızla gelişir. Çeşitlerine göre hasat zamanı değişen turplar, birçok defa hasat edilerek demet veya dökme olarak piyasaya sürülür. Genellikle demetler halinde satışa sunulur. Hasat zamanı gecikince bitki koflaşır ve pazar kalitesini kaybeder. Bunun yanı sıra aşırı düşük sıcaklıklarda da donma olayları görülebilir. Ekstra BilgilerTurp, halk arasında bademcik iltihaplarının tedavisinde idrar söktürücü olarak kullanılır. Ayrıca bronşit, safra kesesi hastalığı ve öksürük gibi durumlarda bitkisel tedavi olarak da tercih edilir. |
.jpg "Kara Turpun Faydaları ve Kullanımı")
Turp hakkında yazılanlar gerçekten ilginç. Bu bitkinin birçok farklı çeşidi olduğunu öğrenmek beni etkiledi. Özellikle fındık turpunun daha erken olgunlaşabilmesi, bahçemde hangi türü yetiştireceğimi düşünmeme sebep oldu. Ayrıca, turpun yetiştirilme koşullarının serin ve ılıman havaları sevmesi, iklim değişikliği ile nasıl başa çıkacağımızı düşünmeme neden oldu. Sulama ve çapalama konularında dikkat edilmesi gerekenler, özellikle bitki sağlığı için önemli görünüyor. Turpun sağlık yararları da dikkat çekici; bademcik iltihapları gibi sorunlarda nasıl kullanıldığını duymak oldukça ilginç. Bir bahçıvan olarak, bu bilgileri uygulamak için sabırsızlanıyorum!
Cevap yazDeğerli Melik,
Yorumun için teşekkür ederim. Turpun farklı çeşitleri hakkında bilgi edinmen ve özellikle fındık turpunun erken olgunlaşabilmesi konusundaki merakın gerçekten güzel. Bahçende hangi türü yetiştireceğine karar vermek oldukça heyecan verici bir süreç.
İklim Koşulları açısından turpun serin ve ılıman havaları tercih etmesi, iklim değişikliğinin tarım üzerindeki etkilerini düşündürmesi bakımından önemli bir konu. Bu noktada, yerel hava koşullarını göz önünde bulundurmak ve uygun türleri seçmek, başarılı bir hasat için kritik olabilir.
Sulama ve Çapalama konusundaki dikkatli yaklaşımın, bitki sağlığı açısından büyük faydalar sağlayacağını unutmamalısın. Bu adımlar, turpun gelişimi ve verimliliği için oldukça önemlidir.
Ayrıca, turpun sağlık yararları hakkında edindiğin bilgiler de oldukça değerli. Bademcik iltihapları gibi sağlık sorunlarında nasıl kullanılabileceğini öğrenmek, hem kendin hem de çevrendekiler için faydalı olabilir.
Bahçecilik tutkun ve öğrendiklerini uygulama isteğin çok güzel. Umarım istediğin gibi verimli bir bahçe elde edersin! Başarılar dilerim!